Seramik ve Porselen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Porselen Tang Hanedanlığı zamanında Çin’de icat edilmiş özel bir seramik malzemedir ve feldspat ve kaolin minerallerine dayalı 2 cevherli bir pişirme sürecinden geçer. Günümüzde ise, son 30 yıldaki gelişmelerle de birlikte artık porselen seramiğinin dış yüzeyi ve çamuru kaolin, feldspat, kuvars ve kilin karışımından elde edilen güçlü bir malzemeden elde edilmektedir. 

Porselen diğer seramik malzemelerle kıyaslanacak olursa 3 farklı yönden kendisini göstermekte ve öne çıkmaktadır. Bunlar porselen malzemenin sertlik, beyazlık ve yarı saydamlığa sahip olmasıdır. 

Porselen günlük kullanıma uygundur. Yoğun iç yapısı itibariyle hijyenik, temiz ve zararsızdır. Elde ve ciltte yumuşak bir dokunuş ve güzellik hissi uyandıracak derecede pürüzsüzdür. Porselen, üretiminde kullanılan malzemeler dolayısıyla güçlü bir mekanik dirence sahiptir, gözenekli ve boşluklu iç yapısının diğer seramik malzemelerle kıyaslanamayacak kadar düşük ve neredeyse sıfıra yakın olması ve yüksek yoğunluğu porselene anlatılan özellikleri kazandırmaktadır. 

Porselen yapısı ve şeffaflığı bakımından eşsiz ve göz çarpıcıdır; diğer seramik malzemelerle yan yana getirildiğinde farkı anlamanız için bir uzman olmanıza dahi gerek yoktur. Zaten porselen kendisini hemen gösterir ve güzelliği takdir eden, ayrıntıya önem veren göz sahiplerine malzemesinin kalitesini anında hissettirir.

Porselen, Seramik ve Çömlek (Stoneware) Nedir? Farkları Nelerdir?

Pek çok kimse yemek takımı veya çay takımı alırken bu üç toprak ürününün farkının ne olduğuna dair fikir sahibi değildir. Hatta sofra malzemeleri satan mağazalar da çoğu zaman malzemenin türünü belirsiz bırakırken tüketicinin bilgi eksikliğinden faydalanma yoluna gider ve bir pazarlama taktiği olarak seramik veya stoneware malzeme ürünleri de porselen genel kategorisi altındaymış gibi satma eğilimi gösterir. Halbuki bu üç malzeme oldukça gerek kalite gerekse kullanıma uygunluk ve hijyen açılarından oldukça farklı avantaj ve dezavantajlara sahiptir. 

Tüketicinin bu konuda bilinçlenmesi ve aldığı ürünün içeriğini bilmesi; eşsiz sofra sunumları hazırlayabilmesi ve sofralarında arzuladığı zarif ve şık görüntüyü elde edebilmesi için önemli olduğundan bu 3 farklı toprak ürününün farklarını bu yazımızda detaylarıyla anlatıyoruz.

Porselen Yarı Saydam Bir Üründür 

Porselenin diğer seramik malzemelerden ayrıştıran en önemli özelliği yarı saydam ve şeffaf (translucency) bir yapıda olmasıdır. 1400 C’nin üzerindeki bir ısıda pişen porselen malzeme yavaş yavaş ısının azaltılmasıyla beraber eşsiz bir şekilde de sırlama işlemine tabi tutulur. Böylece porselenler diğer seramik ve toprak ürünlerle kıyaslanmayacak derecede bir şekilde şeffaflık, parlaklık ve beyazlığa kavuşur. 

Bu anlatılanı evde kendiniz de test edebilirsiniz. Porseleni evinizdeki avizeye veya lambaya doğru tutup arkasına elinizi koyduğunuzda porselendeki yarı saydamlık ve şeffaflığı siz de görebilirsiniz. Şayet elinizin gölgesini porselenin iç yüzeyinde görebiliyorsanız yarı saydam ve şeffaf bir malzemeye sahip olduğunuzu anlarsınız.

Porselenin Bileşenleri

Porselenin karışımı ve bileşenleri de diğer seramik malzemelerden oldukça farklıdır. Seramik ve stoneware malzeme silika ve kil çamuruyla bazende farklı diğer içeriklerle üretilen toprak ürünleridir. Stoneware ise kaolinden daha çok kil malzeme kullanılmaktadır. 

Diğer yandan porselense, feldspat, silika ve kaolinin birleşiminden meydana gelir. Seramik ve stoneware ile benzeşen bazı yönleri olsa da bu malzemeler porselen üretimi esnasında daha hassas, seçkin ve teknik bir ölçme ve karışım hazırlama sürecine tabidirler. Eşsiz bir beyazlık, yarı saydamlık ve sertlik elde etmek için bu malzemelerin karışımı ve kullanılması uzmanlık ve hassas bir üretim sürecini gerektirmektedir. Porselen karışımın başka malzemelerle kontamine olması ve kirlenmesinin önüne geçilmesi için temiz bir ortam oluşturulması ve sadece ve sadece istenilen malzemelerin üretim sürecine dahil olması kaliteli bir ürün elde etme açısından oldukça önemli bir husustur ve özel bir uzmanlık gerektirir.

Porselende Hemen Hemen Hiç  Gözenekli Yapı ve Boşluk Bulunmaz ve Geçirgen Değildir

Seramik ve stoneware ile kıyaslarsak porselen neredeyse sıfıra yakın gözenek barındırır ve malzemesi içerisinde de boşluk yok denecek kadar azdır. Porselen oldukça yoğun bir yapıdadır. Bu ise ağır ve dayanıklı bir ürün elde edilmesi anlamını taşımaktadır.  

Stoneware oldukça fazla gözeneğe sahiptir ve çok geçirgen bir yapıdadır. Hemen hemen temas ettiği her malzemeyi içine kolayca emer ve karışımıysa kirlidir. Seramik de oldukça gözenekli ve geçirgen bir yapıdadır. Ancak seramik stoneware ile kıyaslanacak olursa ondan farklı olarak geçirgenlik ve gözenekli yapının dezavantajlarını azaltmak için zayıf bir tür sırlama ve mine tabakası oluşturma işlemine de tabi tutulmuş bir üründür.

Neden Porselen: Porseleni Özel Kılan Hangi Özellikleridir? 

Porselene gelecek olursak, seramik ve stoneware ürünlerde görülen ve yukarıda sayılan dezavantajların hiçbirini barındırmaz. Zira yukarıda da anlatıldığı gibi neredeyse hiç boşluksuzdur ve geçirgen olmayan ve oldukça yoğun bir yapıdadır. Buda porselenin hijyenik, temiz ve günlük ve sık kullanıma uygun olması anlamına gelmektedir. Porselen farklı bir tabirle ışıktan başka bir şey geçirmez özellik ve yapıdadır.  

Seramik ve stoneware ise ışığı geçirmez iken diğer başka herşeyi geçirgen bir yapıdadır denebilir. Seramik ve stoneware ürünlerin bu yönleri bu iki ürünü hijyen ve temizlik açısından dezavantajlı kıldığı gibi bunların saklanması, bakımı ve temizlik gereksiniminiyse son kullanıcı ve tüketici için güçleştirmekte ve zorlaştırmaktadır. 

Özetlemek gerekirse porselen 4 farklı hammaddenin hassas bir şekilde birleştirilmesiyle birlikte eşsiz bir yarı saydamlığa, dayanıklılığa ve dış etkilere karşı dirence kavuşan özel ve zarif bir üründür. 

Peki seramik mi iyi yoksa porselen mi?

Porselenin zarifliği, narinliği ve güzelliği; onu her türlü sunum, ikram ve etkinliğin baş tamamlayıcısı haline getirmektedir. Sizin de anlatılanlardan rahatlıkla görebileceğiniz üzere porselenden imal edilen mutfak ürünlerini, seramik ve stoneware gibi daha alt kalitedeki ürünlere kıyasla tercih etmek; hem zarafet ve güzellik hem de hijyen açısından oldukça önemli ve avantajlıdır. Porselen temiz, dayanıklı, günlük ve sık kullanıma uygun çok daha sofistike bir üründür. Şüphesiz bu da porselen mutfak eşyalarını seramik veya stoneware ürünlere kıyasla tercihe değer hale getirmektedir.